D7net
Home
Console
Upload
information
Create File
Create Folder
About
Tools
:
/
opt
/
lampp
/
manual
/
Filename :
content-negotiation.html.tr.utf8
back
Copy
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head> <meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" /> <!-- XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX This file is generated from xml source: DO NOT EDIT XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX --> <title>İçerik Uzlaşımı - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title> <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" /> <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" /> <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" /> <script src="./style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript"> </script> <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head> <body id="manual-page"><div id="page-header"> <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p> <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p> <img alt="" src="./images/feather.png" /></div> <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div> <div id="path"> <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.4</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>İçerik Uzlaşımı</h1> <div class="toplang"> <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/content-negotiation.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | <a href="./fr/content-negotiation.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | <a href="./ja/content-negotiation.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | <a href="./ko/content-negotiation.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | <a href="./tr/content-negotiation.html" title="Türkçe"> tr </a></p> </div> <p>Apache HTTPD, içerik uzlaşımını HTTP/1.1 belirtiminde bahsedildiği şekliyle destekler. Bir özkaynağın en iyi gösterimini, tarayıcının sağladığı karakter kodlaması, karakter kümesi, dil, ortam türü gibi kullanıcı tercihlerine bağlı olarak seçebilir. Ayrıca, tarayıcının kullanıcı tercihlerini tam yansıtamadığı durumlarda istekleri daha akıllıca ele alabilmeyi sağlayacak bir takım özelliklere de sahiptir.</p> <p>İçerik uzlaşımı öntanımlı olarak derlenen <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü tarafından sağlanır.</p> </div> <div id="quickview"><a href="https://www.apache.org/foundation/contributing.html" class="badge"><img src="https://www.apache.org/images/SupportApache-small.png" alt="Support Apache!" /></a><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#about">İçerik Uzlaşımı Hakkında</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#negotiation">httpd’de İçerik Uzlaşımı</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#methods">Uzlaşım Yöntemleri</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#better">Üstünlük Değerleriyle Oynamak</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#extensions">Şeffaf İçerik Uzlaşımının Genişletilmesi</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#naming">Hiperbağlar ve İsimlendirme Uzlaşımları</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#caching">Arabellekler Hakkında</a></li> </ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorum</a></li></ul></div> <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="about" id="about">İçerik Uzlaşımı Hakkında</a></h2> <p>Bir özkaynağın bir çok farklı gösterimi olabilir. Örneğin, bir belgenin farklı ortam türleri ve/veya farklı diller için gösterimleri olabilir. En uygun seçimi yapmanın tek yolu kullanıcıya bir liste verip seçmesini istemektir. Bununla birlikte sunucunun bu seçimi kendiliğinden yapması da mümkündür. Tarayıcılar isteğin bir parçası olarak kullanıcı tercihlerini de gönderdiğinden bu istendiği gibi çalışır. Örneğin bir tarayıcı, kullanıcısınının mümkünse Fransızca içerik tercih ettiğini yoksa İngilizce içeriğe de razı olabileceğini belirtebilirdi. Tarayıcılar bu tercihleri başlıkta belirtirler. Tarayıcı sadece Türkçe içerik istendiğini şöyle belirtebilirdi:</p> <div class="example"><p><code>Accept-Language: tr</code></p></div> <p>Bu tercihin yerine getirilebilmesininin sadece, desteklenen diller arasında bu dilin varlığına ve istenen belgenin bu dilde bir gösteriminin bulunmasına bağlı oluşuna dikkat ediniz.</p> <p>Daha karmaşık bir istek örneği olarak, tarayıcının Fransızca ve İngilizce içerik kabul etmeye ayarlandığını fakat Fransızcayı tercih ettiğini ve çeşitli ortam türlerini kabul etmekle birlikte salt metin ve diğer metin türlerinden ziyade HTML tercih ettiğini, ayrıca, diğer ortam türleri üzerinde GIF veya JPEG tercih ettiğini fakat başka çare yoksa her ortam türüne de izin verdiğini belirtiyor olsun:</p> <div class="example"><p><code> Accept-Language: fr; q=1.0, en; q=0.5<br /> Accept: text/html; q=1.0, text/*; q=0.8, image/gif; q=0.6, image/jpeg; q=0.6, image/*; q=0.5, */*; q=0.1 </code></p></div> <p>httpd, HTTP/1.1 belirtiminde tanımlanan şekliyle ‘sunucu yönetiminde’ içerik uzlaşımını destekler. <code>Accept</code>, <code>Accept-Language</code>, <code>Accept-Charset</code> ve <code>Accept-Encoding</code> istek başlıklarını tamamen destekler. httpd ayrıca, RFC 2295 ve RFC 2296’da tanımlanan bir deneysel uzlaşım olarak ‘şeffaf’ içerik uzlaşımını da destekler. Fakat ‘özellik uzlaşımını’ bu RFC’lerde tanımlandığı gibi desteklemez.</p> <p>Bir <strong>özkaynak</strong> bir URI (RFC 2396) tarafından betimlenen kavramsal bir öğedir. Apache gibi bir HTTP sunucusu, ortam türü, karakter kümesi, kodlama ve saire ile tanımlanmış bir bayt dizisi şeklindeki her gösterimiyle, özkaynaklara kendi isim alanları dahilinde erişim sağlar. Her özkaynağın aynı anda bir veya daha fazla gösterimi mevcut olabileceği gibi hiç mevcut olmayabilir de. Eğer çok sayıda gösterim mevcutsa, bu özkaynağın <strong>uzlaşılabilir</strong> olduğundan ve her gösteriminin bir <strong>çeşitlilik</strong> oluşturduğundan bunun da uzlaşımın <strong>boyutlar</strong>ından kaynaklandığından bahsedilebilir.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="negotiation" id="negotiation">httpd’de İçerik Uzlaşımı</a></h2> <p>Bir özkaynak üzerinde uzlaşılırken gösterim çeşitlerinin her biri hakkında sunucuya bilgi verilmesi gerekir. Bu iki yolla yapılabilir:</p> <ul> <li>Ya gösterim çeşitlerini içeren dosyaların isimleriyle eşleşmeyi sağlayan bir tür eşlemi kullanılır (bir <code>*.var</code> dosyası gibi).</li> <li>Ya da sunucu örtük bir dosya ismi kalıbı eşleşmesinin ardından sonuçlar arasından seçim yapar; buna ‘Çoklu Görünüm’ araması adı verilir.</li> </ul> <h3><a name="type-map" id="type-map">Bir türeşlem dosyası kullanmak</a></h3> <p>Bir türeşlem dosyası, <code>type-map</code> eylemcisi ile ilişkili bir belgedir (ya da eski httpd yapılandırmaları ile geriye uyumluluk için, <code>application/x-type-map</code> <a class="glossarylink" href="./glossary.html#mime türü" title="sözlüğe bakınız">MIME türü</a>nde bir belgedir). Bu özelliği kullanmak için, yapılandırmada bir tür eşleyici olarak her dosya ismi uzantısı için bir <code>type-map</code> eylemcisi tanımlamalısınız. Bu, sunucu yapılandırma dosyasında en iyi şöyle yapılabilir:</p> <pre class="prettyprint lang-config">AddHandler type-map .var</pre> <p>Türeşlem dosyaları kendilerini tanımlayan özkaynak ile aynı isimde olmalı ve isim bir <code>.var</code> uzantısı içermelidir. Aşağıdaki örneklerde özkaynak ismi <code>foo</code> olduğundan türeşlem dosyasının ismi <code>foo.var</code>'dır.</p> <p>Bu dosya her gösterim çeşidi için bir girdi içermelidir; bu girdiler ardarda belirtilen HTTP biçem başlık satırlarından oluşur. Farklı gösterimlerin girdileri bir boş satırla diğerlerinden ayrılır. Aynı girdi içinde boş satır kullanılamaz. Bir eşlem dosyasını bir birleşik öğenin tamamı için bir girdi ile başlatmak adet olmuştur (ise de, bu gerekli değildir, hele yoksayılacaksa hiç gerekli değildir). Eşlem dosyası için aşağıda bir örnek verilmiştir.</p> <p>Bu dosyadaki URI'ler türeşlem dosyasının yerine görelidir. Dolayısıyla, bu dosyaların aynı dizinde bulunması beklenirse de bu gerekli değildir. Aynı sunucuda bulunan tüm dosyalar için türeşlem dosyasındaki gibi mutlak veya göreli URI'ler belirtebilirsiniz.</p> <div class="example"><p><code> URI: misal<br /> <br /> URI: misal.en.html<br /> Content-type: text/html<br /> Content-language: en<br /> <br /> URI: misal.fr.de.html<br /> Content-type: text/html;charset=iso-8859-2<br /> Content-language: fr, de<br /> </code></p></div> <p>Ayrıca, <code>MultiViews</code> etkin olsa bile bir türeşlem dosyasının dosya ismi uzantılarının taranmasına göre öncelik alacağına dikkat ediniz. Eğer gösterimler bu örnekteki resim dosyasında olduğu gibi farklı kaynak üstünlüklerine sahipseler, ortam türünün <code>qs</code> parametresi kullanılarak kaynak üstünlükleri belirtilebilir: </p> <div class="example"><p><code> URI: misal<br /> <br /> URI: misal.jpeg<br /> Content-type: image/jpeg; <strong>qs=0.8</strong><br /> <br /> URI: misal.gif<br /> Content-type: image/gif; <strong>qs=0.5</strong><br /> <br /> URI: misal.txt<br /> Content-type: text/plain; <strong>qs=0.01</strong><br /> </code></p></div> <p><code>qs</code> değerleri 0.000-1.000 değer aralığı içinde belirtilebilir. 0.000 <code>qs</code> değerine sahip gösterimin asla seçilmeyeceğine dikkat ediniz. Bir <code>qs</code> değeri belirtilmeyen gösterimlerin kaynak üstünlüğü 1.000 kabul edilir. <code>qs</code> parametresinin belirttiği değer istemcinin yeteneklerinden bağımsız olarak olası gösterimler arasında göreli bir üstünlük ifade eder. Örneğin bir fotoğraf sözkonusu olduğunda bir JPEG dosyasının kaynak üstünlüğü bir ASCII çiziminkinden yüksek olacaktır. Diğer taraftan özgün resim bir ASCII çizim olduğu takdirde, ASCII çizim, bir JPEG gösterimine göre öncelikli olacaktır. Bu nedenle <code>qs</code> değeri özkaynağın doğasına bakarak belirlenir.</p> <p>Tanınan başlıkların tam listesini <a href="mod/mod_negotiation.html#typemaps">mod_negotiation</a> modülünün belgesinde bulabilirsiniz.</p> <h3><a name="multiviews" id="multiviews">Çoklu Görünümler</a></h3> <p><code>MultiViews</code>, <code>httpd.conf</code> dosyasındaki veya (<code class="directive"><a href="./mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesinin değerine bağlı olarak) <code>.htaccess</code> dosyalarındaki <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> bölümleri içinde <code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergeleri ile belirtilebilen, dizine özgü bir seçenektir. Yalnız, dikkatli olun, <code>Options All</code> yaparak <code>MultiViews</code> seçeneğini etkin kılamazsınız; seçeneği ismiyle açıkça belirtmelisiniz.</p> <p><code>MultiViews</code> şöyle etki eder: Sunucudan, <code>MultiViews</code> seçeneğinin etkin olduğu <code>/bir/dizin</code> dizininden <code>filanca</code> dosyası için bir istekte bulunulmuşsa fakat dizinde bu dosya yoksa, sunucu dizin içeriğini <code>filanca.*</code> dosyaları için tarar ve bu dosyalar için istemcinin ismiyle talep ettiği ortam türlerini ve kodlamaları kullanarak bir türeşlem dosyası uydurup bu gösterimler arasından istemcinin gereksinimlerine en uygun gösterimi seçer.</p> <p><code>MultiViews</code> ayrıca, sunucunun bir dizin içeriğini listelemeye çalıştığı durumda <code class="directive"><a href="./mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code> yönergesi ile belirtilen dosya için de bir arama tertipleyebilir. Eğer yapılandırma dosyalarında</p> <pre class="prettyprint lang-config">DirectoryIndex index</pre> <p>şeklinde bir atama varsa ve dizinde <code>index.html</code> ve <code>index.html3</code> dosyaları varsa sunucu bunlar arasından hakem sıfatıyla bir seçim yapacaktır; ama bu ikisi yerine dizinde sadece <code>index.cgi</code> mevcutsa sunucu sadece bu dosyayı çalıştıracaktır.</p> <p>Okunan dizinde bulunan dosyalar arasında <code>mod_mime</code> tarafından tanınan karakter kümesi, içerik türü, dil ve kodlama başlıklarına uygun gösterim uzantılarından birine sahip bir dosya yoksa sonuç <code class="directive"><a href="./mod/mod_mime.html#multiviewsmatch">MultiViewsMatch</a></code> yönergesiyle yapılan tanıma bağlı olur. Bu yönerge hangi diğer dosya uzantılarının, eylemcilerin veya süzgeçlerin çok gösterimli uzlaşımla ilintileneceğini belirler.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="methods" id="methods">Uzlaşım Yöntemleri</a></h2> <p>httpd’nin, bir türeşlem dosyası veya dizin içindeki bir dosya sayesinde belli bir özkaynağın gösterim çeşitlerinin bir listesini elde ettikten sonra ‘en uygun’ gösterime karar vermek için kullanabileceği iki yöntem vardır. httpd’nin içerik uzlaşım özelliklerinin kullanımı sırasında uzlaşımın nasıl yerine getirileceği ile ilgili ayrıntıları bilmek aslında gerekli değildir. Bununla birlikte belgenin kalanında bu konu açıklanmaya çalışılmıştır.</p> <p>İki uzlaşım yöntemi vardır:</p> <ol> <li>Normal durumda <strong>sunucu yönetiminde httpd uzlaşım algoritması</strong> kullanılır. Bu algoritma aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bu algoritma kullanıldığı zaman, httpd, en iyi sonuca ulaşmak için bazen belli boyutların üstünlük katsayılarıyla ‘oynar’. httpd’nin bu katsayılarla oynama işini nasıl yaptığı aşağıda daha ayrıntılı açıklanmıştır.</li> <li>İstemci bu işlem için özellikle RFC 2295’te tanımlanan mekanizmanın kullanılmasını isterse <strong>şeffaf içerik uzlaşımı</strong> kullanılır. Bu uzlaşım yöntemi, en uygun gösterimin seçilmesi konusunda tarayıcıya tam denetim imkanı verir; dolayısıyla sonuç tarayıcının bu işlem için kullandığı algoritmanın başarısına bağlıdır. Şeffaf uzlaşım sürecinin bir parçası olarak, tarayıcı, RFC 2296’da tanımlanan ‘gösterim çeşidini uzaktan seçme algoritması’nın çalıştırılmasını httpd’den isteyebilir.</li> </ol> <h3><a name="dimensions" id="dimensions">Uzlaşımın Boyutları</a></h3> <table> <tr valign="top"> <th>Boyut</th> <th>Açıklama</th> </tr> <tr valign="top"> <td>Ortam Türü</td> <td>Tarayıcı ortam türü tercihlerini <code>Accept</code> başlık alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı olabilir. Gösterimin açıklaması da ayrıca bir kaynak üstünlüğüne (<code>qs</code> parametresi) sahip olabilir.</td> </tr> <tr valign="top"> <td>Dil</td> <td>Tarayıcı dil tercihlerini <code>Accept-Language</code> başlık alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı olabilir. Gösterimler bir kaç dilde olabileceği gibi hiç bir dille ilişkilendirimemiş de olabilir.</td> </tr> <tr valign="top"> <td>Kodlama</td> <td>Tarayıcı kodlama tercihlerini <code>Accept-Encoding</code> başlık alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı olabilir.</td> </tr> <tr valign="top"> <td>Karakter Kümesi</td> <td>Tarayıcı karakter kümesi tercihlerini <code>Accept-Charset</code> başlık alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı olabilir. Gösterim çeşitleri karakter kümesini ortam türünün bir parametresi olarak belirtebilirler.</td> </tr> </table> <h3><a name="algorithm" id="algorithm">httpd Uzlaşım Algoritması</a></h3> <p>httpd, tarayıcıya döndürülecek en uygun gösterim çeşidini (varsa) seçmek için aşağıdaki algoritmayı kullanabilir. Bu algoritma pek de yapılandırılabilir değildir. Şöyle çalışır:</p> <ol> <li>Önce her uzlaşım boyutu için ilgili <em>Accept*</em> başlık alanına bakılıp her gösterim çeşidine bir üstünlük katsayısı atanır. Eğer boyutlardan bazıları için ilgili <em>Accept*</em> başlığı uygulanabilir değilse bu boyut elenir ve sonuçta hiçbir gösterim çeşidi kalmasza 4. adıma atlanır.</li> <li>‘En uygun’ gösterim çeşidi bir eleme süreciyle seçilir. Bu süreç sırasında aşağıdaki sınamalar sırayla uygulanır. Sınamalardan geçemeyen bir gösterim çeşidi elenir. Sınamaların bir aşamasında tek bir gösterim çeşidi kalırsa bu en uygun eşleşme olarak seçilmiş olur ve 3. adıma atlanır. Eğer birden fazla gösterim çeşidi kalırsa sonraki sınamaya geçilir. <ol> <li><code>Accept</code> başlığındaki üstünlük katsayısı ile gösterimin ortam türünde belirtilen kaynak üstünlüğünün çarpımı en büyük olan gösterim çeşidi seçilir.</li> <li>En yüksek dil üstünlük katsayısına sahip gösterim çeşidi seçilir. </li> <li>En uygun dil eşleşmesine sahip gösterim çeşidini seçmek için önce varsa <code>Accept-Language</code> başlığındaki dil sıralamasına bakılır, aksi takdirde <code>LanguagePriority</code> yönergesi ile atanmışsa oradaki dil sıralamasına bakılır.</li> <li>En yüksek ‘seviyeden’ ortam parametresine (text/html ortam türü sürümünü belirtmekte kullanılır) sahip gösterim çeşitleri seçilir.</li> <li><code>Accept-Charset</code> başlık satırında belirtilene bakarak en uygun karakter kümesine sahip gösterim çeşitleri seçilir. Alenen dışlanmadıkça ISO-8859-1 kabul edilebilir karakter kümesidir. <code>text/*</code> ortam türüne sahip gösterim çeşitlerinden belli bir karakter kümesi ile ilişkilendirilmemiş olanların karakter kümesinin ISO-8859-1 olduğu varsayılır.</li> <li>ISO-8859-1 karakter kümesi ile ilişkilendirilmemiş gösterim çeşitleri seçilir. Böyle hiçbir gösterim yoksa bütün gösterimler seçilir.</li> <li>En uygun kodlamaya sahip gösterim çeşitleri seçilir. Tarayıcı tarafından kabul edilebilir kodlamaya sahip gösterim çeşitleri varsa bunlar seçilir. Yoksa kodlanmış ve kodlanmamış gösterim çeşitleri karışık olarak mevcutsa sadece kodlanmamış olanlar seçilir. Eğer bütün gösterim çeşitlerinin sadece kodlanmış ya da sadece kodlanmamış gösterimleri mevcutsa hepsi seçilir.</li> <li>En küçük içerik uzunluğuna sahip gösterim çeşitleri seçilir.</li> <li>Kalan gösterim çeşitlerinin ilki seçilir. Bu ilk, ya türeşlem dosyasında listelenen ilk çeşittir ya da gösterimler bir dizinden okunuyorsa ASCII kod sıralamasına göre ilk sıradaki dosya ismine sahip gösterimdir.</li> </ol> </li> <li>Algoritma, artık seçilmiş en uygun gösterim çeşidine sahipse bu artık yanıt olarak döndürülebilir. HTTP yanıt başlığı <code>Vary</code>’ye uzlaşım boyutları atanır (tarayıcı ve arabellekler özkaynağı kaydederken bu bilgiyi kullanırlar) ve algoritma sonlandırılır.</li> <li>Buraya gelinmişse hiçbir gösterim seçilmemiş demektir (hiçbiri tarayıcı tarafından kabul edilebilir bulunmadığından dolayı). Gövdesinde mevcut gösterim çeşitlerini listeleyen bir HTML belgesi 406 durum koduyla döndürülür (406: ‘kabul edilebilir bir gösterim yok’). Ayrıca HTTP <code>Vary</code> başlığında gösterim çeşitliliğinin boyutları belirtilir.</li> </ol> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="better" id="better">Üstünlük Değerleriyle Oynamak</a></h2> <p>httpd bazen yukarıdaki httpd uzlaşım algoritmasının kesin sonucunun beklenenden farklı olması için üstünlük değerleriyle oynar. Bunu tam ve doğru bilgi göndermeyen tarayıcılar için algoritmadan en iyi sonucu elde etmek amacıyla yapar. Bazen günümüzün en tanınmış tarayıcıları bile çoğu durumda yanlış bir seçimle sonuçlanmayacaksa <code>Accept</code> başlık bilgilerini göndermemektedir. Eğer tarayıcı eksiksiz ve doğru bilgi gönderirse httpd bu değerlerle oynamayacaktır.</p> <h3><a name="wildcards" id="wildcards">Ortam Türleri ve Dosyaismi Kalıpları</a></h3> <p><code>Accept:</code> istek başlığı ortam türü tercihlerini yansıtır. Ayrıca, * bir dizge ile eşleşmek üzere "image/*" veya "*/*" gibi ortam türü kalıpları da içerebilir. Dolayısıyla şöyle bir istek,</p> <div class="example"><p><code>Accept: image/*, */*</code></p></div> <p>diğer türler gibi "image/" ile başlayan ortam türlerini kabul edilebilir kılacaktır. Bazı tarayıcılar ortam türlerini örtük olarak elde etmek amacıyla hep bu tür kalıplar gönderirler. Örnek:</p> <div class="example"><p><code> Accept: text/html, text/plain, image/gif, image/jpeg, */* </code></p></div> <p>Bunun amacı, açıkça listelenmiş türlerin tercih edildiğini, fakat farklı gösterimler varsa onların da kabul edilebileceğini belirtmektir. Üstünlük değerlerini doğrudan kullanarak tarayıcılar gerçekte ne istediklerini şuna benzer şekilde belirtebilirler:</p> <div class="example"><p><code> Accept: text/html, text/plain, image/gif, image/jpeg, */*; q=0.01 </code></p></div> <p>Açıkça belirtilen türler için üstünlük katsayısı belirtilmemiştir, dolayısıyla üstünlük katsayılarının 1.0 (en yüksek) olduğu varsayılmaktadır. */* kalıbı 0.01 gibi çok daha düşük bir öncelik belirtmektedir. Bu bakımdan, ancak, açıkça belirtilen türlerden hiçbirinin bulunmaması halinde diğer türler eşleşecektir.</p> <p>Eğer <code>Accept:</code> başlığı <em>hiçbir</em> <code>q</code> katsayısı içermiyorsa ve başlıkta "*/*" belirtilmişse, httpd istenen davranışı taklit etmek için bu kalıba 0.01 katsayısını atar. Keza "type/*" kalıbına da 0.02 katsayısını atar (yani, */* kalıbına göre tercihli olur). Eğer <code>Accept:</code> alanındaki her ortam türü bir <code>q</code> katsayısı içeriyorsa bu özel değerler uygulanmaz. Dolayısıyla gerekli bilgiyi açıkça bildiren tarayıcılardan gelen istekler umulduğu gibi işlem görecektir.</p> <h3><a name="exceptions" id="exceptions">Dil Uzlaşımında İstisnalar</a></h3> <p>httpd 2.0’dan itibaren, uzlaşım algoritmasına, bir eşleşme bulmak konusunda algoritma başarılı olamadığı takdirde hoş bir son çareye izin vermek için bazı istisnalar eklenmiştir.</p> <p>İstemci sunucudan bir sayfa istediğinde, sunucu, tarayıcı tarafından gönderilen <code>Accept-language</code> başlığıyla eşleşen tek bir sayfa bulamadığı takdirde istemciye ya “Kabul edilebilir bir gösterim çeşidi yok” ya da “Çok sayıda seçim belirtilmiş” yanıtını döndürür. Bu hata iletilerinden kaçınmak için bu gibi durumlarda httpd <code>Accept-language</code> başlığını yoksaymaya ayarlanabilir. Böylece istemcinin isteğine tam olarak uymasa da bir belge sağlanır. Bu hata iletilerinin birini veya her ikisini de geçersiz kılmak için <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#forcelanguagepriority">ForceLanguagePriority</a></code> yönergesi kullanılabilir ve sunucunun kararını <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#languagepriority">LanguagePriority</a></code> yönergesine dayanarak vermesi sağlanabilir.</p> <p>Sunucu ayrıca, tam bir eşleşme bulunmadığı zaman lehçelerle de eşleşme arayabilir. Örneğin, bir istemci Britanya İngilizcesi (<code>en-GB</code>) ile yazılmış belgeler için istekte bulunursa, sunucu normalde HTTP/1.1 standardına göre bir belgenin basitçe <code>en</code> olarak imlenmesine izin vermez. (Bir okuyucu Britanya İngilizcesini anlıyor ama genel İngilizceyi anlamıyor diye <code>Accept-Language</code> başlığında <code>en</code> değil de <code>en-GB</code>’yi belirtmesinin hemen hemen daima bir yapılandırma hatasına yol açacağına dikkat ediniz. Maalesef, mevcut istemcilerin çoğu öntanımlı yapılandırmalarında buna benzer şeyler yapmaktadır.) Bununla birlikte, başka bir dille eşleşme mümkün değilse ve sunucu “Kabul edilebilir bir gösterim çeşidi yok” hatasını döndürmeye hazırsa veya <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#languagepriority">LanguagePriority</a></code> son çaresine ayarlanmışsa alt küme belirtimini yok sayacak ve <code>en</code> belge isteklerine <code>en-GB</code> belgelerle yanıt verecektir. httpd, lehçenin üyesi olduğu anadili, istemcinin kabul edilebilir diller listesine örtük olarak düşük bir üstünlük değeri ile ekler. Yalnız şuna dikkat edin, eğer istemci tercihini "en-GB; q=0.9, fr; q=0.8" olarak belirtirse ve sunucuda sadece "en" ve "fr" belgeleri varsa sunucu "fr" belge ile yanıt verecektir. HTTP/1.1 belirtimi ile uyumluluğu sağlamak ve düzgün yapılandırılmış istemcilerle gerektiği gibi çalışabilmek için bu gereklidir.</p> <p>Gelişmiş tekniklerin (çerezler, özel URL yolları gibi) desteklenmesi sırasında, kullanıcının tercih ettiği dili saptamak için httpd 2.0.47 sürümünden beri <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü <code>prefer-language</code> <a href="env.html">ortam değişkenini</a> tanımaktadır. Değişken mevcutsa ve uygun bir dil yaftası içeriyorsa <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> uygun gösterimi seçmeyi deneyecektir. Böyle bir gösterim çeşidi mevcut değilse normal uzlaşım işlemi uygulanacaktır.</p> <div class="example"><h3>Örnek</h3><pre class="prettyprint lang-config">SetEnvIf Cookie "language=(.+)" prefer-language=$1 Header append Vary cookie</pre> </div> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="extensions" id="extensions">Şeffaf İçerik Uzlaşımının Genişletilmesi</a></h2> <p>httpd, şeffaf içerik uzlaşımı protokolünü (RFC 2295) şöyle genişletir: Sadece içerik kodlamasına özgü olmak üzere gösterim çeşidi listelerinde gösterim çeşitlerini imlemek için yeni bir <code>{encoding ..}</code> elemanı kullanılır. RVSA/1.0 algoritmasının (RFC 2296) gerçeklenimi, listedeki kodlanmış gösterim çeşitlerini tanımak ve onları <code>Accept-Encoding</code> başlık alanıyla ilgili olarak kabul edilebilir kodlamalara aday gösterim çeşitleri olarak kullanmak üzere genişletilmiştir. RVSA/1.0 gerçeklenimi, en uygun gösterim çeşidi seçiminin öncesinde hesaplanmış üstünlük katsayısını virgülden sonra beş haneye yuvarlamaz.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="naming" id="naming">Hiperbağlar ve İsimlendirme Uzlaşımları</a></h2> <p>Eğer dil uzlaşımı kullanıyorsanız ve birden fazla dosya ismi uzantısına sahip dosyalarınız varsa uzantıların sıralamasının normalde uygunsuz düştüğü farklı isimlendirme yaklaşımlarında bulunabilirsiniz (ayrıntılar için <a href="mod/mod_mime.html#multipleext">mod_mime</a> belgesine bakınız).</p> <p>Bir MIME türü uzantısına sahip bir dosyanın (<code>html</code> gibi), kodlanmış bir gösterimi (<code>gz</code> gibi) mevcut olabilir. Bu dosyanın ayrıca farklı dillerdeki gösterimleri için de bir uzantısı (<code>en</code> gibi) olabilir.</p> <p>Örnekler:</p> <ul> <li>misal.en.html</li> <li>misal.html.en</li> <li>misal.en.html.gz</li> </ul> <p>Hiperbağ olarak geçerli ve geçersiz bazı dosya ismi örnekleri:</p> <table class="bordered"> <tr> <th>Dosya ismi</th> <th>Geçerli Hiperbağ</th> <th>Geçersiz Hiperbağ</th> </tr> <tr> <td><em>misal.html.en</em></td> <td>misal<br /> misal.html</td> <td>-</td> </tr> <tr> <td><em>misal.en.html</em></td> <td>misal</td> <td>misal.html</td> </tr> <tr> <td><em>misal.html.en.gz</em></td> <td>misal<br /> misal.html</td> <td>misal.gz<br /> misal.html.gz</td> </tr> <tr> <td><em>misal.en.html.gz</em></td> <td>misal</td> <td>misal.html<br /> misal.html.gz<br /> misal.gz</td> </tr> <tr> <td><em>misal.gz.html.en</em></td> <td>misal<br /> misal.gz<br /> misal.gz.html</td> <td>misal.html</td> </tr> <tr> <td><em>misal.html.gz.en</em></td> <td>misal<br /> misal.html<br /> misal.html.gz</td> <td>misal.gz</td> </tr> </table> <p>Yukarıdaki tabloya bakarak hiperbağlarda bir dosya ismini uzantısız olarak (<code>misal</code> gibi) kullanmanın daima mümkün olduğunu farkedeceksiniz. Böylece bir belgenin asıl türünü gizleyebilir ve sonradan bir hiperbağ değişikliği yapmaksızın örneğin <code>html</code>’den <code>shtml</code> veya <code>cgi</code>’ye geçebilirsiniz.</p> <p>Hiperbağlarda MIME türlerini (<code>misal.html</code> gibi) kullanmaya devam etmek istiyorsanız dil uzantısı MIME türü uzantısının sağında kalmalıdır (<code>misal.html.en</code> gibi).</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="caching" id="caching">Arabellekler Hakkında</a></h2> <p>Bir arabellek, bir gösterimi istek URL’si ile ilişkilendirerek saklar. Böylece, sonradan aynı URL için bir istek yapıldığında kaydettiği gösterimi kullanabilir. Fakat özkaynak sunucuyla uzlaşılan türdeyse arabelleğe ilk istenen çeşit saklanmış olacağından isteğe yanlış gösterimle yanıt verilmiş olacaktır. Bunun olmaması için httpd, normal olarak içerik uzlaşımının sonucu olarak döndürülen tüm yanıtları HTTP/1.0 istemciler tarafından arabelleklenemez olarak imler. httpd ayrıca, uzlaşımlı yanıtların arabelleklenmesini mümkün kılan HTTP/1.1 protokolünü de destekler.</p> <p>HTTP/1.0 uyumlu istemcilerden (bir tarayıcı veya arabellek) gelen istekler için, uzlaşıma konu yanıtların arabelleklenmesini mümkün kılmak üzere <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#cachenegotiateddocs">CacheNegotiatedDocs</a></code> yönergesi kullanılabilir. Bu yönerge argümansızdır ve sunucu genelinde veya sanal konakların yapılandırılmasında kullanılabilir. Bunun HTTP/1.1 istemcilerinden gelen isteklere bir etkisi yoktur.</p> <p>HTTP/1.1 istemciler için, httpd, yanıtın uzlaşım boyutlarını göstermek üzere bir <code>Vary</code> HTTP yanıt başlığı gönderir. Arabellekler bu bilgiyi sonraki istekleri yerel kopyadan sunarken kullanabilirler. Bir arabelleğin uzlaşım boyutlarına bakmaksızın yerel kopyasını kullanmaya teşvik etmek için <code>force-no-vary</code> <a href="env.html#special">ortam değişkenini</a> etkin kılabilirsiniz.</p> </div></div> <div class="bottomlang"> <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/content-negotiation.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | <a href="./fr/content-negotiation.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | <a href="./ja/content-negotiation.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | <a href="./ko/content-negotiation.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | <a href="./tr/content-negotiation.html" title="Türkçe"> tr </a></p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorum</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed again by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Freenode, or sent to our <a href="http://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div> <script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- var comments_shortname = 'httpd'; var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/content-negotiation.html'; (function(w, d) { if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") { d.write('<div id="comments_thread"><\/div>'); var s = d.createElement('script'); s.type = 'text/javascript'; s.async = true; s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier; (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s); } else { d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>'); } })(window, document); //--><!]]></script></div><div id="footer"> <p class="apache">Copyright 2017 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p> <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') { prettyPrint(); } //--><!]]></script> </body></html>